Δεν θα πω τίποτε νέο σήμερα αν πω ότι οι πλείστοι πολίτες αυτής της χώρας από καιρό έχουν απογοητευθεί από τους πολιτικούς, ακόμη και από την πολιτική. Η καταρράκωση των θεσμών, η αποϊεροποίηση των πάντων, η ισοπέδωση του λαϊκισμού και η αναλγησία της κρατικής εξουσίας πίκραναν πολλούς πολύ, τους άφησαν με τα παράπονά τους, τον καημό τους και την αγωνία τους. Ο λεγόμενος και θεωρούμενος πνευματικός κόσμος, όπως ξαναείπαμε, ένοχα σιωπά. Τι φοβάται άραγε; Φοβάται τον Καίσαρα και δεν φοβάται τον Θεό; Κανείς δεν μιλά για κραυγαλέες διαμαρτυρίες προς δημιουργία εντυπώσεων. Δραματοποιημένες θεατρικές κινήσεις προς επικρότηση, επιβράβευση και χειροκρότημα, αλλά όχι άφοβη κατάθεση ειλικρινούς γνώμης για τα διάφορα τεκταινόμενα.
     Κατά το ελληνικό Σύνταγμα, η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους (άρθρο 16). Σκοπός της παιδείας δεν είναι άλλος από την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων. Η παιδεία στόχο και σκοπό έχει “την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλαση σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες”. Σήμερα, αγαπητοί μου, τα σχολεία όλων των βαθμίδων, διαπλάθουν χρηστούς χαρακτήρες; Αυτή είναι η συνταγματική υποχρέωση όλων των δασκάλων μας. 
     Φαίνεται ότι απέτυχε το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Παιδάκια καπνίζουν στο δημοτικό, παίρνουν ναρκωτικά στο γυμνάσιο, έχουν ολοκληρωμένες ερωτικές σχέσεις με διάφορα πρόσωπα στο λύκειο, ρίχνουν μολότοφ στο πανεπιστήμιο. Η παιδεία προτείνει επίμονα ως πρότυπα ενάρετους και ηθικούς χαρακτήρες; Παιδεία δεν είναι ξερές γνώσεις. Σκέτη αποστήθιση, προσωρινή παπαγαλία, τυπική παρακολούθηση. Η διδασκαλία απευθύνεται και στο νου και στην ψυχή, στο ήθος και στο ύφος του νέου ανθρώπου, και δημιουργεί μια υγιή και ολοκληρωμένη προσωπικότητα.
Σήμερα, αν κάποιος μιλήσει για εθνική συνείδηση, ειρωνεύεται με αρκετά σκληρά χαμογέλα. Οι κουλτουριάρηδες, οι «διανοητές», οι «προοδευτικοί», οι «μοντέρνοι» κατάφεραν να πείσουν πως ο πατριωτισμός είναι σοβαρή ασθένεια. Κάποιοι πολιτικοί μας, λόγω πρόσφατης ανάγκης, επανέφεραν στο λεξιλόγιό τους τη λέξη πατρίδα. Δεν λέω ότι ήταν λίγοι και αυτοί που κατά καιρούς την καπηλεύτηκαν. Μερικοί αισθάνονται ξένοι στον τόπο τους. Άλλοι ντρέπονται που είναι Έλληνες. Η Ελλάδα τα ’χασε με τα ίδια τα παιδιά της.
      Περιγελάστηκε οικτρά και η παροχή θρησκευτικής συνείδησης στα σχολεία. Είναι αλήθεια πως μερικές φορές δεν ήταν κατάλληλος ο τρόπος των δασκάλων και των θεολόγων. Άλλοτε δεν πίστευαν καλά αυτό που παρέδιδαν και άλλοτε δεν το παρουσίαζαν καθόλου καλά. Το θέμα είναι αρκετά σοβαρό. Δυστυχώς το μάθημα των θρησκευτικών, από τα χρόνια τα δικά μου, ήταν “η ώρα του παιδιού”. Φυσικά πάντοτε υπήρχαν και υπάρχουν φιλότιμες προσπάθειες και εξαιρετικές εξαιρέσεις. Πάντως τα ανήσυχα παιδιά μας παρασύρθηκαν εύκολα σε ανατρεπτικές ιδέες, κάπως αναρχικές και ανεξάρτητες, και τους άρεσε ή βόλευε μία δίχως ενοχλήσεις και υποχρεώσεις εύκολη αθεΐα. Δεν δόθηκε αρκετός χρόνος για απάντηση της ουσίας, της καθαρότητας του ευαγγελίου, της ωραιότητας του Χριστού και της σεμνότητας και ταπεινότητας της Ορθοδοξίας.
      Τώρα, γονείς μετανοημένοι στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά εκπαιδευτήρια με ακριβά δίδακτρα, παρά τις οικονομικές τους δυσκολίες, για να ακούσουν κάτι για Χριστό και Ελλάδα. Υπάρχει απαξίωση στη δημόσια εκπαίδευση γενικά. Οι ταγοί μας συνεχίζουν επιμελημένα τη σιωπή τους.
Κάποιοι επισταμένα χτυπούν την ελληνικότητα της Ελλάδας. Αποβλέπουν στην αποδιοργάνωση της συνοχής της, όπως εύστοχα ειπώθηκε. Η παιδεία μας θα πρέπει να ξαναβρεί τον ανυψωτικό ρόλο της. Έχουμε έξυπνα και ενθουσιώδη νιάτα δίχως ορθή υποστήριξη. Τα νιάτα είναι πλασμένα για τον ηρωισμό. Τα αδικήσαμε. Λύση δεν είναι το κάψιμο, το σπάσιμο, η αναρχία και η ασυδοσία. Με το να χαϊδεύεις πάθη, ένστικτα και αυτιά δεν συνδράμεις σε αγώνες διόρθωσης, αλλά αυτοκαταστροφής. Να πούμε όλη την αλήθεια με πόνο, παραδοχή, αγάπη και παραμόρφωση. Είναι καιρός να αντισταθούμε στην κατρακύλα. Η αλήθεια θα σώσει όλους μας. Η παιδεία είναι για να ανορθώνει, να δημιουργεί αντιστάσεις και αληθινά ελεύθερα πνεύματα.

Tου μοναχού π. Μωυσή Αγιορείτη.