Ο άγιος ιερομάρτυρας του 20ού αιώνος Φιλούμενος ο Κύπριος καταγόταν από το χωριό Ορούντα της επαρχίας Μόρφου. Από μικρός μαζί με τον αδελφό του Ελπίδιο μαθήτευε κοντά στη γιαγιά του Λωξάντρα τα ιερά γράμματα του Χριστού. Ήτοι βίους αγίων και ύμνους της Εκκλησίας. Ο άγιος κάποια στιγμή μαζί με τον αδελφό του πηγαίνουν στη Ιερά Μονή Σταυροβουνίου και εκεί μένουν πέντε χρόνια. Ακολούθως πηγαίνουν στα Ιεροσόλυμα. Ο άγιος Φιλούμενος έμεινε στα Ιεροσόλυμα 46 χρόνια. Ο άγιος βρήκε μαρτυρικό θάνατο από φανατικούς σιωνιστές Εβραίους οι οποίοι τον κατακρεούργησαν την ώρα του εσπερινού στο Φρέαρ του Ιακώβ στο οποίο διέμενε, πιστός φύλακας αγίων τόπων και τρόπων αιωνίων.
     Η Εκκλησία της Κύπρου και ιδιαιτέρως η Ιερά Μητρόπολις Μόρφου σήμερα εορτάζει τη μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Φιλουμένου του νέου, του Κυπρίου. Ο νεομάρτυς αυτός γεννήθηκε το 1913 και ήταν παιδί του Γεωργίου και της Μαγδαληνής Χασάπη ή Ουρουντιώτη, καθώς και ο δίδυμος αδελφός του αρχιμανδρίτη Ελπιδίου. Οι γονείς του αν και κατάγονταν από το χωριό Ορούντα της μητροπολιτικής περιφέρειας Μόρφου, έμεναν στην ενορία του Αγίου Σάββα στη Λευκωσία, αφού ο πατέρας του αγίου είχε δικό του πανδοχείο και φούρνο. Μαζί με τον αδελφό του Ελπίδιο έδειχναν ιδιαίτερο ζήλο για προσευχή και διάβαζαν Βίους Αγίων, από όπου ιδιαιτέρως τους συγκίνησε ο βίος του Οσίου Ιωάννου του Καλυβίτη, που κατά κάποιον τρόπο επέδρασε πάνω τους, ώστε να θέλουν να ακολουθήσουν τον μοναχικό βίο. Επίσης, εκτός από τη μητέρα τους, ιδιαίτερη επίδραση στο να αποκτήσουν εκκλησιαστική και ορθόδοξη συνείδηση είχε πάνω τους και η γιαγιά τους Λωξάντρα. Σε ηλικία 14 ετών τα δύο αδέλφια πηγαίνουν στην Ιερά Μονή Σταυροβουνίου και μετά στα Ιεροσόλυμα, όπου φοιτούν στο εκεί Γυμνάσιο. Αποφοιτώντας από το Γυμνάσιο το 1939 ο μεν Ελπίδιος υπηρέτησε ως πρεσβύτερος σε διάφορους τόπους και εκοιμήθη στις 29 Νοεμβρίου 1983. Ο δε Φιλούμενος παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα και το 1979 διορίστηκε υπεύθυνος στο Φρέαρ του Ιακώβ. Όπου, εκεί το Νοέμβριο του 1979 την ώρα που ο άγιος τελούσε τον Εσπερινό, τον δολοφόνησαν με τσεκούρι φανατικοί Εβραίοι.
    

 Μια εβδομάδα πριν, μια ομάδα φανατικών σιωνιστών πήγε στο μοναστήρι του Φρέαρ του Ιακώβ, ισχυριζόμενοι ότι ήταν Εβραϊκός ιερός τόπος και απαιτώντας όπως όλοι οι Σταυροί και οι εικόνες να απομακρυνθούν. Βέβαια, ο άγιος επεσήμανε ότι το πάτωμα στο οποίο ήταν τώρα είχε κατασκευαστεί από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο πριν από το 331 μ.Χ. και ότι χρησιμοποιήθηκε ως Ορθόδοξος Χριστιανικός ιερός τόπος για δεκαέξι αιώνες πριν το ισραηλινό κράτος έχει δημιουργηθεί, και ότι ήταν στα χέρια των Σαμαρειτών οκτώ αιώνες πριν από αυτό, (το υπόλοιπο του αρχικού ναού είχε καταστραφεί κατά την εισβολή του Σάχη Χοσράν Παρνίς στον έβδομο αιώνα, κατά την οποία οι Εβραίοι είχαν σφαγιάσει όλους τους Χριστιανούς της Ιερουσαλήμ.) Η ομάδα έφυγε με απειλές, ύβρεις και αισχρότητες του είδους που οι ντόπιο χριστιανοί υποφέρουν τακτικά. Μετά από λίγες μέρες, στις 29 Νοεμβρίου, κατά τη διάρκεια μιας χειμαρρώδης νεροποντής, μια ομάδα σιωνιστών γύρισε στο μοναστήρι. Ο άγιος είχε ήδη βάλει το πετραχήλι του για τον Εσπερινό. Η αποσπασματική κοπή των τριών δακτύλων με το οποίο έκανε το σημείο του Σταυρού του έδειξε ότι είχε βασανιστεί σε μια προσπάθεια να τον κάνουν να αρνηθεί την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη.Το πρόσωπο του είχε χαραχθεί άγρια στη μορφή του Σταυρού. Η εκκλησία και ιερά σκεύη είχαν όλα καταστραφεί από την διάπραξη της ιεροσυλίας.
Το σκήνωμα του αγίου παραδόθηκε στους ορθοδόξους μετά από 6 μέρες, αλλά διατηρούσε την ευκαμψία του και ετάφη στο κοιμητήριο της Αγίας Σιών. Μετά από τέσσερα χρόνια στην ανακομιδή των ιερών του λειψάνων, το σώμα βρέθηκε άφθαρτο και ευωδίαζε. Τότε, έκλεισαν τον τάφο και τον ξανάνοιξαν τα Χριστούγεννα του 1984, οπότε το ιερό σκήνος διατηρούσε μερική αφθαρσία και το τοποθέτησαν σε υάλινη λειψανοθήκη στο βόρειο τμήμα του ιερού βήματος στο ναό της Αγίας Σιών.
     O ιερομάρτυς Φιλούμενος συγκαταλέκθηκε μεταξύ των αγίων της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων στις 30 Αυγούστου του 2008, οπότε και το άφθορο άγιο σκήνωμα του μεταφέρθηκε στο προσκύνημα του φρέατος του Ιακώβ όπου και μαρτύρησε για την αγάπη του Χριστού.
Η μνήμη του τιμάται την 29η Νοεμβρίου, εξαιρέτως Δε στην κοινότητα της Ορούντας με παννύχιο αγρυπνία.