Τα Χριστούγεννα είναι η ημέρα που η Εκκλησία μας, γιορτάζει την κατά σάρκα  γέννηση του Υιού του Θεού «εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου». Η Υπεραγία Θεοτόκος γέννησε το Σωτήρα του κόσμου στο σπήλαιο  της Βηθλεέμ της Ιουδαίας στα χρόνια που Καίσαρας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ήταν ο Οκταβιανός Αύγουστος.Από τότε αρχίζει η ιστορία του χριστιανισμού. Η γέννηση τού Θεού ως άνθρωπου, είναι το μεγαλύτερο  γεγονός όλων των εποχών και όλων των αιώνων.

Ο Άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος δικαίως ονόμασε τα Χριστούγεννα «Μητροπολιν πασών των εορτών», δηλαδή μητέρα και πηγή και αρχή όλων των εκκλησιαστικών εορτών. Αρχή και πηγή όλων των σωτηριωδών χριστιανικών γεγονότων, που συ­νέβησαν στην ιστορία της σωτηρίας του ανθρωπίνου γέ­νους. «Θεός έφανερώθη εν σαρκί»[1], «γεννώμενος ώς άνθρωπος», δηλ. άνθρωπος σαν και μας από σάρκα και αίμα.[2]

Άξιο απορίας είναι γιατί ο Άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε στους ανθρώπους ως ποιμένας. Σύμφωνα με τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτης αυτό ήταν απαραίτητο γιατί οι άνθρωποι είχαν έχθρα με τον Θεό καθώς προσκυνούσαν αντί γι’ Αυτόν τα άψυχα είδωλα. Η γέννηση του Χριστού έπαυσε την έχθρα μεταξύ Θεού και ανθρώπων, ουρανού και γης. Ο Χριστός έγινε ο μεσίτης Θεού και ανθρώπων, ειρήνευσε τα ουράνια με τα επίγεια και έτσι λάμπει πλέον η ειρήνη στη γη.Ο Απόστολος Παύλος, λέει «Αυτός έστιν η ειρήνη ημών» (Έφεσ. β', 14). Ο σύνδεσμος "και" στην περίπτωση της δοξολογίας των αγγέλων έχει την δύναμη του "γάρ", δηλαδή σημαίνει «επί γης γάρ ειρήνη».  Μ’ αυτό τον τρόπο, δηλαδή με πρότυπο την αγγελική υμνολογία διακρίνεται η οφειλόμενη από τους ανθρώπους δόξα και ευχαριστία στο Θεό.

Γι' αυτό και αναφωνούμε «Δόξα έν Ύψίστοις Θεώ». Η «έν άνθρώποις ευδοκία» αφορά την Παλαιά Ευδοκία του Πατρός, δηλαδή τη θέλησή Του να σώσει τον απωλεσμένον άνθρωπον, που εκδηλώθηκε όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου με την ενανθρώπηση του Λόγου. Κατά τον Άγιο Γρηγόριο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης τον Παλαμά η παλαιά ευδοκία ήταν η βουλή του Πατρός για την σάρκωση του Μονογενούς Υιού, η οποία πραγματοποιήθηκε τώρα με τη γέννηση του Χριστού. 

Αυτό το θείο μυστήριο, το κεκρυμμένο από αιώνες, άγνωστο ακόμα και στους αγγέλους, αποκαλύπτεται τώρα. Ο Χριστός γεννάται και γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στον ουρανό και τη γη. Ο Υιός του Θεού γίνεται άνθρωπος για να δώσει στον άνθρωπο τη δυνατότητα της θέωσης. Ο Αθάνατος γίνεται θνητός για να επαναφέρει το θνητό στην αθανασία. Γεννάται ταπεινά σε μια ευτελή φάτνη για να αναγεννήσει τον άνθρωπο στο μεγαλείο της αιωνιότητας.

Οι Πατέρες όμως της Εκκλησίας αλλά και η λειτουργική μας παράδοση  ημέρα που τιμούμαι το πρόσωπο της Παναγίας μητέρας μας, μας  παρουσιάζουν με ιδιαίτερο σεβασμό την προσφορά της Θεοτόκου για την ενσάρκωση και με απόλυτη συνέπεια αναπτύσσουν τις προεκτάσεις πού έχει το δικό της «γένοιτό μοι» στο έργο της σωτηρίας του ανθρώπου.

Δεν μπορούμε να ομολογούμε Χριστό ως Υιό του Θεού, χωρίς να τιμάμε την ανθρώπινη φύση Του, που προσέλαβε από τη Θεοτόκο. Σε κάθε Θεία λειτουργία ομολογούμε στο Σύμβολο της Πίστεώς μας  «σαρκωθέντα εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου και ένανθρωπήσαντα». Γι' αυτό ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέει για την Παναγία «άπαν τό μυστήριον της οικονομίας».

Στην πραγματικότητα  δηλ. το  μυστήριο  της  οικονομίας που πραγματώνεται στο πρόσωπο της Παναγίας είναι η φανέρωση όλων των απείρων δυνατοτήτων της ανθρώπινης φύσεως, έτσι όπως μας προίκισε ο Δημιουργός μας, μέχρι τον βαθμό να περιχωρήσει τη Θεότητα και να αποτελέσει την ιστορική της σάρκα.

Η σάρκωση του Θεού μέσα στην κτιστή ζωή, φανερώνει πλέον τη νέα ύπαρξη ως δωρεά προσωπικής σχέσης. Στο πρόσωπο της Θεοτόκου, της νέας Εύας, αναγνωρίζουμε τον άνθρωπο της κατά χάρη υιοθεσίας, που αποτελεί το απαραίτητο στοιχείο της ενανθρωπήσεως, τη σάρκα του Θεανθρώπου. Ο Νεογέννητος Χριστός είναι αυτός που καταργεί τους νόμους της φθοράς και του θανάτου και μας εισάγει στο πλήρωμα της αιώνιας όγδοης ημέρας, της αιώνιας ζωής.

Ο Αιώνιος ο Άναρχος ο Απρόσιτος και Ακατάληπτος, αλλά Φιλάνθρωπος Θεός, κατέβηκε στον κόσμο μας και  έλαβε σάρκα και έγινε άνθρωπος, γεννήθηκε ως άνθρωπος με ψυχή και σώμα με νου  και θέληση. Ο Άναρχος και  Άκτιστος, τώρα γεννάται, ο Άναρχος άρχεται, ο Δημιουργός και Κτίστης γίνεται δημιούργημα και κτίσμα, ο Αόρατος οράται και ψηλαφίζεται, ο Ασώματος λαμβάνει σώμα. Ο Άναρχος αρχίζει μία νέα δική Του ύπαρξη[3].  Αυτή  η θεία ζωή Του γίνεται τώρα θεανθρώπινη ζωή, εφόσον η ενότητα μεταξύ θείας και ανθρώπινης φύσης είναι υποστατική, δηλαδή πραγματική στη μίαν υπόσταση και στο ένα πρόσωπο,  στο πρόσωπο του Θεού Λόγου.

Χριστούγεννα! Αναρωτιέται η ψυχή μας τί πρέπει πιο πολύ να γιορτάσει. Την υποδοχή του Χριστού από την ανθρωπότητα ή την υιοθεσία της ανθρωπότητας από το Χριστό. Τη γέννηση του Θεού ως ανθρώπου στη γη ή την ουράνια γέννηση των ανθρώπων ως παιδιών του Θεού.  

Και αν είναι έτσι, πόσες μέρες τάχα πρέπει να κρατήσει αυτή η γιορτή, αυτή η χαρά, ο γλυκασμός, ο ενθουσιασμός, η παρηγοριά; Ποιος δεν το νοιώθει όλες τις ημέρες της ζωής μας;

Κων/νος Σβετζούρης Θεολόγος

[1] Α' Τι μ. 3,16

[2] Έβρ. 2,14

[3] Από τα Καθίσματα των Χριστουγέννων