Πολλές μεγάλες ἀλήθειες λέγονται μερικές φορές ἀσυναίσθητα. Αὐτό βλέπουμε νά γίνεται σήμερα στό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας. Μετά τήν τραγική ἀποκεφάλιση τοῦ Προδρόμου ὁ Ἰησοῦς παίρνει τούς μαθητές Του καί πηγαίνουν στήν ἐρημιά. Ἐκεῖ τούς ἀκολουθοῦν χιλιάδες ἄνθρωποι, πού διψοῦν γιά τό πρόσωπο καί τά λόγια τοῦ Σωτήρα. Κάθονται κοντά Του ὅλη τήν ἡμέρα. Ὅταν ἔρχεται τό ἀπόγευμα,πεινοῦν  καί πρέπει κάποιος νά τούς χορτάσει. Ὁ Χριστός, ἀφοῦ χόρτασε τίς ψυχές τους μέ τά λόγια Του, ἀναλαμβάνει νά χορτάσει καί τά σώματά τους μέ ὑλική τροφή. Ἔτσι πολλαπλασιάζει πέντε ψωμιά καί δύο ψάρια, γιά νά ταΐσει ὅλον ἐκεῖνον τόν λαό. Οἱ μαθητές Του, γιά νά Τόν προτρέψουν σ’ αὐτό τό θαῦμα, Τοῦ λένε ἕνα ἀντικειμενικό γεγονός, τό ὁποῖο ἀποτελεῖ ταυτόχρονα καί μία θλιβερή ἀλήθεια: «ἔρημόςἐστιν ὁ τόπος».

Ὄντως, ἀντικειμενικά βρίσκονταν ὅλοι στήν ἐρημιά. Δέν ὑπῆρχε τρόπος νά τραφοῦν ὅλοι οἱ συγκεντρωμένοι ἄνθρωποι μέσα στήν ἔρημο. Δέν ὑπῆρχαν τροφές, δέν ὑπῆρχαν καταστήματα, δέν ὑπῆρχε φανερός τρόποςνά ἱκανοποιηθεῖ ἡ πείνα τῶν ἀνθρώπων. Ὑπῆρχε μόνον ὁ Χριστός. Αὐτό ἦταν ἀρκετό. Ἐκεῖνος εἶναι πού τρέφει τά πλάσματά Του μέσα στούς αἰῶνες. Δέν θά ἄφηνε, λοιπόν, νά πεινάσουν καί τά παιδιά Του, πού ἀπό πόθο ἔτρεξαν σ’ Αὐτόν. Ὁ Χριστός δέν φοβᾶται τήν ἔρημο. Δέν ἐμποδίζεται ἀπό τήν ἔρημο, γιά νά πράξει τό ἀγαθό. Οἱ μαθητές Τοῦ λένε ὅτι «ἔρημόςἐστιν ὁ τόπος», νομίζοντας ὅτι ἐκθέτουν μία κατάσταση πού ἤδη εἶναι φανερή. Δέν καταλαβαίνουν πώς μέ τή διαπίστωσή τους αὐτή ἐκθέτουν καί μία κατάσταση πού δέν εἶναι φανερή μέ τήν πρώτη ματιά, ἀλλά εἶναι τραγικά ἀληθινή.Δέν ἦταν ἔρημος μόνον ὁ τόπος πού ἔγινε ὁ πολλαπλασιασμός τῶν πέντε ἄρτων καί τῶν δύο ψαριῶν. Γενικότερα εἶναι ἔρημος ὁ τόπος πού κατοικοῦν οἱ ἄνθρωποι. Ἔρημη εἶναι ὅλη ἡ γῆ. Ἄς ἔχει κατακλειστεῖ ἀπό δισεκατομμύρια ἀνθρώπους. Ἄς κουβαλάει στήν πλάτη της τεράστιες μεγαλουπόλεις. Στήν πραγματικότητα ἔχει ἐρημωθεῖ. Εἶναι ἔρημος ἀπό ἀρετή. Εἶναι ἔρημος ἀπό τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἔρημος ἀπό πραγματική χαρά καί ἐλπίδα.

Οἱ ἄνθρωποι καλλιεργοῦνται πολιτιστικά, ἀναπτύσσουν τίς ἐπιστημονικές γνώσεις τους, κάνουν ἅλματα στήν τεχνολογία, ξεκλείδωσαν τό γενετικό κώδικα καί ἔκαναν τά μηχανήματα νά ἔχουν τεχνητή νοημοσύνη, ἐνημερώνονται ἀστραπιαῖα καί σέ πραγματικό χρόνο γιά ὅ,τι γίνεται πάνω στόν πλανήτη, κατάφεραν νά ἐπιτύχουν ἀμέτρητες ἐφευρέσεις καί νά ὀργανωθοῦν ἄψογα σέ οἰκονομικό καί κοινωνικό ἐπίπεδο, ἀλλά δέν ἔγιναν καλύτεροι ἄνθρωποι. Ἔφτιαξαν ἔξυπνα τηλέφωνα, ἔξυπνα σπίτια, ἔξυπνες συσκευές, ἔξυπνα αὐτοκίνητα, ἔγιναν ἔξυπνοι καί οἱ ἴδιοι, ἀλλά δέν ἔγιναν ἐνάρετοι. Ἡ εὐστροφία τοῦ μυαλοῦ στάθηκε χρήσιμη μόνο γιά τήν ἀπόλαυση τῶν αἰσθήσεων. Δέν ἔφερε τήν ἀρετή.Τό μυαλό ξύπνησε, ἀλλά ὁ νοῦς ἀποχαυνώθηκε. Οἱ πληροφορίες πλήθυναν, ἀλλά ἡ ἀληθινή γνώση χάθηκε. Μέσα στά πολλά ἐπιτεύγματα ἐπικρατεῖ ἡ ἐρημιά τῆς ἀπανθρωπιᾶς. Ἐάνκάποτε ὁ κυνικός φιλόσοφος ἔψαχνε μέ τό φανάρι νά βρεῖ ἕναν ἄνθρωπο στήν ἐρημιά τῆς κοινωνίας, σήμερα ὁ ἀπελπισμένος ἄνθρωπος ψάχνει μέ τήν τεχνολογία led νά βρεῖ τήν ἀνθρωπιά στήν ἀπάνθρωπη ἐρημιά τοῦ fastκαί τοῦ soft, πού τόν καταδίκασε ἡ ἁμαρτία. «Ἔρημόςἐστιν ὁ τόπος» τῆς κοινωνίας σήμερα, ἀφοῦ παντοῦ κυριαρχεῖ ἡ βία, ὁ ἐκφοβισμός, ἡ καταπίεση, ἡ σκληρότητα, ἡ ἀνέντιμη καί ἀπάνθρωπη ἐκμετάλλευση.

«Ἔρημόςἐστιν ὁ τόπος» ἀπό Θεό. Ζεῖ ὁ κόσμος σήμερα τήν τραγικότητα τῆς ἀπουσίας τοῦ Θεοῦ, ὄχι ἐπειδή ἐγκατέλειψε ὁ Θεός τόν κόσμο ἀλλά ἐπειδή ὁ κόσμος ἐγκατέλειψε τόν Θεό. Γέμισε μέ ψεύτικους θεούς, μέ καρικατούρες τοῦ Θεοῦ. Γέμισε μέ ἡμίθεους, μέ σοῦπερ ἥρωες, μέ εἴδωλα τοῦ σέξ, τοῦ τραγουδιοῦ, τῆς τέχνης, τοῦ ποδοσφαίρου, τῆς μόδας, τοῦ κινηματογράφου. Εἴδωλα ἐφήμερα, πού σήμερα μεσουρανοῦν καί αὔριο ξεχνιοῦνται. Εἴδωλα, πού γιά μιά μέρα σκάζουν σάν πυροτεχνήματα στό διαδίκτυο καί τήν ἄλλη μέρα ἀντικαθίστανται ἀπό καινούργια εἴδωλα, πού κι ἐκεῖναἔχουν τήν ἴδια τύχη. Εἶναι ἔρημες οἱ ψυχές τῶν ἀνθρώπων, γιατί γύρισαν τήν πλάτη τους στόν Θεό καί χάθηκαν στά μονοπάτια τῆς ματαιότητας καί τῆς ἀνοησίας. Χωρίς Θεό ὅλα ἐπιτρέπονται. Χωρίς Θεό ὅλα φθείρονται καί πεθαίνουν. Χωρίς Θεό ὅλα εἶναι ἀνερμάτιστα καί ἄδεια.

«Ἔρημόςἐστιν ὁ τόπος» τοῦ κόσμου ἀπό χαρά καί ἐλπίδα. Ἐρήμωσαν τά πρόσωπα ἀπό ἀληθινό χαμόγελο. Ἐρήμωσαν οἱ καρδιές ἀπό παρηγοριά. Ψάχνουν ἕνα λιμάνι, ἕνα στήριγμα, μιά ἁγνή ἀγκαλιά, ἕναν καλό λόγο, ἕνα εἰλικρινές βλέμμα, ἕνα ἄγγιγμα στόν ὦμο, ἕναν αὐθόρμητο ἔπαινο. Ἐρήμωσαν οἱ καρδιές ἀπό φῶς. Ἡ ἐλπίδα γιά ἕνα καλύτερο αὔριο, γιά μιά πιό ἀνθρώπινη πραγματικότητα, γιά μιά πιό ἤρεμη καί γαλήνια καθημερινότητα συνεχῶς λιγοστεύει. Οἱ ἄνθρωποι πέφτουν ἀπό δοκιμασία σέ δοκιμασία καί ἀπό πίκρα σέ πίκρα. Δέν εἶναι τόσο οἱ ἀρρώστιες, ἡ φθορά καί ὁ θάνατος πού πικραίνουν τούς ἀνθρώπους. Περισσότερο σοκάρονται ἀπό τή συμπεριφορά τῶν διπλανῶν τους. Θλίβονται καί γίνονται κομμάτια ἀπό τήν προδοσία, ἀπό τήν ἀπατεωνιά, ἀπό τήν ὑποκρισία, ἀπό τήν ἀδιαφορία. Γοητεύονται γρήγορα καί ἀπογοητεύονται σκληρά. Τόν ἕνα χρόνο δίνουν ὅρκους αἰώνιας ἀγάπης καί τόν ἄλλο ἀλληλοσπαράσσονται στό γραφεῖο τοῦ δικηγόρου γιά τό διαζύγιο. Τή μιά μέρα χαρίζονται ὁ ἕνας στόν ἄλλο καί τόν ἑπόμενο μήνα τρέχουν στήν κλινική νά ξεριζώσουν ἀπό μέσα τους τή ζωή, πού μόνοι τους καί ἐλεύθερα τή φύτεψαν ἐκεῖ. Ζητοῦν τήν ἀπόλαυση, διεκδικοῦν τά δικαιώματα, ἀλλά σιχαίνονται τίς εὐθύνες καί ἀποφεύγουν τίς ὑποχρεώσεις. Ἔτσι ἐρημώνει ὁ κόσμος ἀπό χαμόγελο. Εἶναι φυσικό ἑπόμενο, ὅταν χαθεῖ ἡ ἀρετή καί ὅταν ἐκδιωχθεῖ ὁ Θεός, νά ἐξαφανιστεῖ ἡ χαρά καί ἡ ἐλπίδα. Σέ τί μπορεῖ νά ἐλπίζει ὁ κόσμος, ὅταν ὅλα πλέον φθείρονται καί φτηναίνουν; Ποιά ἐλπίδα μπορεῖ νά ἀνατείλει, ὅταν ὅλοι ξεγελοῦν καί ξεγελιοῦνται;

«Ἔρημόςἐστιν ὁ τόπος» λένε σήμερα οἱ μαθητές στόν Χριστό. Δέν ἔχουν ἄδικο. Φαντάζει σάν προφητικός ὁ λόγοςαὐτός. Μιά ἀπέραντη ἐρημιά κυκλώνει τόν ἄνθρωπο. Ὑπάρχει, ὅμως, ἕνας τόπος πού δέν εἶναι ἔρημος, διότι ἐκεῖ ὑπάρχει ἡ ἀρετή, βασιλεύει ὁ Θεός, ἡ χαρά βρίσκει τό πλήρωμά της. Εἶναι ὁ χῶρος τῆς Ἐκκλησίας. Μέσα στήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχει ἐρημιά, δέν ὑπάρχει μοναξιά, δέν ὑπάρχει σκοτάδι. Ὅλα γεμίζουν ἀπό φῶς. Αὐτό τό φῶς ἄς κοινωνᾶμε, μ’ αὐτό τό φῶς νά λουζόμαστε, μ’ αὐτό νά φωτίζουμε καί τούς ἄλλους, ἔτσι ὥστε λαμπροφόροι, ὅλοι μαζί, νά γευόμαστε τή δόξα καί τήν παρηγοριά τοῦ Χριστοῦ μας ἀπό τώρα καί γιά πάντοτε.

Ι.Μ Δ